Witamina D

Dlaczego witamina D jest taka ważna?

Najnowsze badania pokazują, że na niedobór witaminy D cierpi nawet 90% naszego społeczeństwa. Jest to powód do zmartwień, gdyż witamina D jest bardzo ważna i wpływa na prawidłowe funkcjnowanie całego oragnizmu człowieka.

Witamina czy hormon?

Witamina D w przeciwieństwie do innych witamin może być wytwarzana przez nasz organizm i właśnie ta cecha sprawia, że tak naprawdę nie jest ona witaminą, a hormonem i co za tym idzie jej znaczenie dla naszego organizmu jest bardzo istotne.

Witamina D wytwarzana jest w komórkach skóry z organicznego związku chemicznego o nazwie 7-dehydrocholesterol (bardziej znanego jako prowitamina D3) będącego pochodną cholesterolu.

Prowitamina D3 pod wpływem promieniowania ultrafioletowego typu UVB, zawartego w promieniach słonecznych, jest przekształcana do witaminy D3 (cholekalcyferol). W tej postaci przenika z komórek skóry do krwioobiegu. Poprzez układ krwionośny jest transportowana do różnych narządów.

W wątrobie zostaje przekształcona do kalcyfediolu ( 25(OH)D3 ), a następnie w tej postaci trafia do nerek, gdzie przekształcana jest do kalcytriolu ( 1,25(OH)2D3 ). Kalcytriol to aktywna forma witaminy D, która trafia do różnych organów naszego ciała, oddziałując na nie w określony sposób.

Najważniejsze właściwości witaminy D

  • Bierze udział w regulacji gospodarki wapniowo – fosforanowej. Wspomaga absorpcje wapnia i fosforu ze ścianek jelit. Wpływa na prawidłową kondycję kości, zapobiega wystąpieniu krzywicy, osteoporozy, osteopenii.
  • Umożliwia prawidłowe działanie układu nerwowego i mięśniowego.
  • Hamuje namnażanie się komórek zarówno tych zdrowych, jak i nowotworowych, w związku z czym może być wykorzystywana w leczeniu i profilaktyce różnego rodzaju nowotworów – m.in.: nowotworu prostaty, jelita grubego, okrężnicy, trzustki czy piersi.
  • Reguluje układ renina – angiotensyna – aldosteron (RAAS). Może więc pomóc w profilaktyce nadciśnienia tętniczego, chorób nerek czy niewydolności serca.
  • Witamina D pobudza odpowiednie komórki trzustki i działa stymulująco na wydzielanie insuliny, a co za tym idzie - utrzymuje prawidłowe stężenie glukozy we krwi, redukuje insulinooporność i może zapobiec rozwojowi cukrzycy typu 2.
  • Dodatkowo poprzez normalizację układu RAAS, redukcję insulinooporności oraz zapobiegając osadzaniu się złogów cholesterolu w ścianach naczyń krwionośnych, przeciwdziała rozwojowi choroby niedokrwiennej serca.
  • Witamina D korzystnie wpływa na sprawność układu immunologicznego  człowieka, odpowiedzialnego za zwalczanie infekcji wirusowych i bakteryjnych.
  • Tłumi procesy zapalne oraz wzmacnia układ odpornościowy organizmu.  Dodatkowo dzięki swoim właściwością pozwala zapobiegać i leczyć choroby tj.: astma, reumatoidalne zapalenie stawów, cukrzyca typu I, choroby tarczycy (Hashimoto, chorobę Gravesa Basedowa), choroby jelit (np. chorobę Leśniewskiego Crohna) czy stwardnienie rozsiane.
  • W chorobach alergicznych zwiększa produkcję przeciwalergicznych i przeciwzapalnych cytokin wytwarzanych przez komórki immunologiczne, które mają działanie silnie przeciwzapalne i przeciwalergiczne.
  • Ma duże znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania układu  nerwowego. Oddziałuje na nasze samopoczucie. Może chronić nas przed depresją, otępieniem czy chorobą Alzheimera.
  • Pomaga w leczeniu otyłości. Zmniejsza produkcję kortyzolu – hormonu stresu, który odpowiada za odkładanie się tłuszczu w okolicy jamy brzusznej, a tym samym przyspiesz proces spalania tkanki tłuszczowej. Dodatkowo prawidłowy poziom witaminy D wpływa na zwiększone wydzielanie leptyny – hormonu sytości.

Badania

Warto sprawdzić jaki jest poziom witaminy D w naszym organizmie. W tym celu należy oznaczyć poziom 25(OH)D3. To pozwoli dobrać odpowiednią dawkę witaminy.

 

Stężenie 25 (OH)D w surowicy*

ng/ml

 

<5

Ciężki niedobór witaminy D

5-10

Niedobór witaminy D

10-20

Nieprawidłowy poziom witaminy D

20-30

Graniczny poziom witaminy D (hipowitaminoza)

30-60

Zalecane stężenie witaminy D

>150

Ryzyko wystąpienia działań toksycznych

*Zakresy stężeń 25(OH) D w surowicy (Norman i Henry 2012)

 

Źródła

  • Głównym źródłem witaminy D jest słońce. Już krótka ekspozycja na promieniowanie słoneczne pozwala na wyprodukowanie przez nasz organizm dużej ilości tej witaminy.
    Niestety z promieni słonecznych możemy korzystać tylko latem. Co więcej w naszym położeniu geograficznym intensywność promieniowa jest mniejsza i ilość witaminy D produkowana przez naszą skórę może być niewystarczająca.

  • Kolejnym źródłem witaminy D jest oczywiście nasza dieta. Najwięcej witaminy D znajdziemy w tłustych rybach tj.: łosoś, makrela, tuńczyk czy śledź. Warto pamietać również o takich produktach jak żółtka jaj, wątróbka czy sery.

Co robić, aby utrzymać prawidłowy poziom witaminy D ?

Oprócz prawidłowej diety w okresie jesienno - zimowy, kiedy promieniowanie słoneczne jest niewielkie, warto sięgnąć po suplementy, np. tran lub witaminę D. Jednak przed ich wprowadzeniem najlepiej sprawdzić poziom witaminy D wykonując odpowiednie badania krwi. To pozwoli prawidłowo dobrać dawkę witaminy.

admin, 2016-11-13 14:05:32Wstecz